Настаўніцкае дрэва Наталлі ІВАНКЕВІЧ з аграгарадка Вішнева бярэ свой пачатак з XIX стагоддзя і налічвае 153 гады.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/2sajt-1.jpg)
Дом-музей
Мы размаўляем з захавальніцай сямейнага “архіва” ў доме яе прадзеда Пятра Ігнацьевіча Асіповіча.
Дом пачынаў будавацца ў 1870-х гадах. У ім мала што змянілася за паўтары сотні гадоў: сядзіба перадаецца патомкам з пакалення ў пакаленне. Цяпер тут жыве з сям’ёй сама Наталля Яўстаф’еўна і свята захоўвае не толькі памяць пра сваіх продкаў, але іх рэчы, фотаздымкі. І яго ўжо без перабольшвання можна назваць домам-музеем.
– Аднойчы прачытала такія словы Васіля Бялова, – апярэджваючы маё пытанне, расказвае гаспадыня. – “Родны дом як быццам скардзіцца і просіць рамонту. Але я ведаю, што рамонт быў бы гібеллю для дома: нельга тармасіць старыя, задубелыя косці. Усё тут зраслося і змацавалася ў адно цэлае, лепш не чапаць гэтых бярвёнаў, якія зрадніліся, не выпрабоўваць іх правераную часам вернасць адзін аднаму”. Ведаеце, некаторыя могуць сказаць: маўляў, усё захламлена. Але ж усе мы такія розныя – не падобныя адзін на аднаго, а каб былі аднолькавыя, не было б ні гісторыі, ні літаратуры, ні музыкі, ні памяці. Мне вельмі дарагі гэты дом – тут нарадзіліся шэсць пакаленняў, і я баюся яго рухаць: ён усё помніць, але шкада, што расказаць сам нічога не можа.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/img_-047-sajt-asipovich-1.jpg)
Пётр Ігнацьевіч Асіповіч
Роданачальнік настаўніцкай дынастыі Пётр Ігнацьевіч Асіповіч скончыў Маладзечанскую настаўніцкую семінарыю. 1 кастрычніка 1869 года прыехаў працаваць настаўнікам у Вішнеўскае народнае вучылішча, каб верай і праўдай служыць Айчыне, цару і сваім вучням. 25 гадоў аддаў няпростай рабоце. Быў прыкладным бацькам, сем’янінам і проста сумленным чалавекам. Насіў высокае званне – патомны Ганаровы Грамадзянін.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/4-sajt.jpg)
За ўзорнае выкананне абавязкаў быў ўзнагароджаны сярэбраным медалём, на адным баку якога – выява цара Мікалая II, на другім – лаўровы ліст з надпісам “За стараннасць”. А на 25-годдзе настаўніцкай дзейнасці яму падарылі Казанскую ікону Божай Маці з надпісам: “Настаўніку Вішнеўскага народнага вучылішча Пятру Ігнацьевічу Асіповічу ў дзень 25-годдзя яго службы. 10 кастрычніка 1869-1894 гадоў ад святара, ксяндза, прыхільнікаў і вучняў”.
У 1878 годзе ажаніўся з дзяўчынай-сіратой Ганнай. У іх нарадзіліся пяцёра дзяцей – чатыры дачкі і сын. Адна дачка, Зінаіда, пайшла па бацькавых сцежках.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/img_-048-sajt-asipovich-zinaida.jpg)
Зінаіда Пятроўна Асіповіч
Дачка Пятра Асіповіча Зінаіда вельмі любіла чытаць, крыху сама складала вершы, добра іграла на раялі. Пасля заканчэння гімназіі паступіла на настаўніцкія курсы. Працавала настаўніцай у школах Ашмянскага павета. Гэта была вельмі незалежная, ганаровая, наравістая дзяўчына. Шмат маладых людзей заляцалася да яе. Але па сэрцы яна так нікога і не выбрала – засталася адна.
З. П. Асіповіч была вельмі граматная. Да яе заўсёды ішлі людзі, калі патрэбна было складаць якія-небудзь прашэнні, дакументы.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/img_-051-mihail-ivankevich-sajt.jpg)
Міхаіл Данілавіч Іванкевіч
Міхаіл Іванкевіч – зяць Пятра Асіповіча. Нарадзіўся ў мястэчку Лебедзева Маладзечанскага раёна ў сям’і селяніна. Скончыў Маладзечанскую настаўніцкую семінарыю ў 1894 годзе, дзе прайшоў падрыхтоўку па такіх прадметах, як Закон Божы, педагогіка, руская і царкоўнаславянская мовы, матэматыка, гісторыя, геаграфія, прыродазнаўства, чыстапісанне, маляванне і чарчэнне, практычныя заняткі ў выкладанні, таксама з семінарыстамі праводзіліся заняткі па гімнастыцы, спевах і рамёствах. Паспяхова скончыўшы семінарыю, Міхаіл Іванкевіч атрымаў званне настаўніка пачатковага вучылішча і быў накіраваны настаўнікам у народнае вучылішча ў Трабы. Настаўніцкай працы ў розных школах прысвяціў 37 гадоў, а з 1939 да 1943 года выкладаў беларускую мову ў Вішнеўскай сямігадовай школе і адначасова з’яўляўся завучам гэтай школы.
Добра ведаў стараславянскую мову, удзельнічаў у царкоўных службах, кіраваў хорам. Быў строгі, сумленны, прамалінейны, не любіў няпраўды, рабскага пакланення. Чалавек “асаблівай пароды”, якая адчувалася ў постаці: прамой спіне, ганарова ўзнятай галаве, дастойным позірку.
У свой час Міхаіл Данілавіч Іванкевіч быў вельмі вядомым настаўнікам Яго імя ўзгадваецца ў энцыклапедыі гісторыі Беларусі ў раздзеле “Маладзечанская семінарыя”.
Па рабоце пазнаёўміўся з дачкой Асіповіча Зінаідай, а тая звяла яго са сваёй сястрой Наталляй, якая ў далейшым стала жонкай. Разам выгадавалі чацвёра дзяцей – сына і тры дачкі. Старэйшая Зінаіда стала настаўніцай.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/img_-052-sajt-zinaida-korsak.jpg)
Зінаіда Міхайлаўна Корсак (Іванкевіч)
Калі сям’я жыла ў горадзе Белеў Тульскай вобласці, Зіна вучылася там у гімназіі. У 1920-1921 гадах двойчы разам з бацькам, як настаўнікі беларускай школы ў Мароськах, займалася на Беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні. Пасля працавала настаўніцай у Маладзечанскай воласці: вёсках Лебедзева, Мароські, Капачы.
Дачка Зінаіды Міхайлаўны Любоў выкладае ў Мінскім ліцэі мастацтваў. Сын Канстанцін – настаўнік Лебедзеўскай сярэдняй школы. Яго дачка Ганна працуе настаўніцай у Мароськаўскай школе, а дачка Ганны Алена – настаўніца замежнай мовы ў школе № 11 г. Маладзечна.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/1sajt-2.jpg)
Наталля Яўстаф’еўна Іванкевіч
– Аб тым, што буду настаўніцай, ведала яшчэ ў 7 класе. Памятаю, паехала летам пагасцяваць да сваякоў у Гародзькі. У іх дома была вялікая бібліятэка. Дзядзечка прапанаваў выбраць сабе на памяць якую-небудзь кнігу. Перабрала некалькі паліц і спынілася на кнізе Н. Шэр “Яна мне спатрэбіцца ў рабоце”. І, сапраўды, яна мне спатрэбілася і патрэбная да гэтай пары.
Таксама мой дзядуля, Міхаіл Данілавіч Іванкевіч, вельмі хацеў, каб я стала настаўніцай славеснасці. З дзяцінства прывіваў любоў да літаратуры: у пяць гадоў ведала на памяць верш Міхаіла Лермантава “Паветраны карабель”. Калі пайшла ў пачатковую школу, шмат дапамагаў у вучобе. Для мяне было вялікай пахвалой, калі, атрымаўшы добрыя адзнакі, праходзіла міма матулі, бацькі, ішла да дзядулі і трымала перад ім “справаздачу”. А вечарам мы збіраліся за сямейным сталом, і ён казаў: “Віншую! Ваша дачка сёння атрымала дзве пяцёркі”. Гэта з’яўлялася стымулам вучыцца як мага лепш, каб насіць пяцёркі для дзядулі.
Вось так і паступіла на філалагічны факультэт Белдзяржуніверсітэта. Першыя тры гады адпрацавала ў Віцебскай вобласці, а ў 1977 годзе вярнулася ў Вішнева – у сваю школу, дзе прарабіла настаўніцай рускай мовы і літаратуры да выхаду на заслужаны адпачынак.
Я хацела дзяцей навучыць таму, што ўмела сама:
быць чалавечнымі,
бачыць вакол сябе дабро,
быць удзячнымі за кожнае імгненне жыцця,
шукаць адказы на пытанні ў класічнай літаратуры.
Там ёсць і харошае, і дрэннае.
Харошае трэба ўзяць для сябе, а дрэннае запомніць, каб не паўтарыць.
Наталля ІВАНКЕВІЧ
Справу працягваюць мая дачка Алена, сын Аляксандр, дзве нявесткі – Вольга і Алена. Дарэчы, Алена – мая вучаніца, скончыла таксама ж філалагічны факультэт Белдзяржуніверсітэта. Сёлета ў Мінскі педуніверсітэт паступіла ўнучка Софія.
![](https://valozhin.by/wp-content/uploads/2022/09/5sajt-1.jpg)
З вялікім гонарам гавару: благаславенне на веру і жыццё, атрыманае маім прадзедам у 1894 годзе, збылося – нашаму настаўніцкаму дрэву больш за 150 гадоў.
Алена ЗАЛЕСКАЯ